Pompidou

Het sprookjesachtige Kasteel van Gaasbeek kreeg een grondige opknapbeurt. Directeur Isabel Lowyck en architecte Barbara Pecheur nemen ons op sleeptouw. Warren Ellis kennen we als de muzikale steun en toeverlaat van Nick Cave, maar zou hij ook kunnen schrijven? Christophe Vekeman las zijn debuut Nina Simone’s Kauwgom. Rep je naar Londen want daar loopt een uitzonderlijke tentoonstelling over Renaissancekunstenaar Donatello. Sara Debroey deed het je voor.

Kunstenaar Mehdi-Georges Lahlou is gefascineerd door de weergave van geweld. Voor zijn tentoonstelling in de Centrale for Contemporary Art in Brussel nodigde hij de Zuid-Afrikaanse kunstenares Candice Breitz uit. Het Musée d’Orsay brengt twee titanen van het impressionisme samen: Manet en Degas. In de Gemäldegalerie in Berlijn loopt een uniek overzicht van de Vlaamse Primitief Hugo van der Goes. Heel wat werken uit Belgische collecties reisden daarvoor naar de Duitse hoofdstad.

Boem Paukeslag! De langverwachte biografie van Paul van Ostaijen is af en het is een turf van maar liefst 900 bladzijden geworden. Biograaf Matthijs de Ridder raakte zo gefascineerd door de Antwerpse dichter dat hij zelfs in diens huis ging wonen. In Pompidou vertelt hij hoe over zo’n kort leven zo’n lijvig boek te schrijven viel. Een leven dat doorkruist werd door de Eerste Wereldoorlog en de opkomst van radicale nieuwe kunstbewegingen.

Merlijn Schoonenboom schreef een cultuurgeschiedenis van het gezicht, van sluier tot selfie, en kwam op zijn zoektocht o.a. David Bowie en de Kardashians tegen. Theatermaker Jesse Vandamme en zijn collectief Werktoneel halen weinig bekend werk van Willem Frederik Hermans van onder het stof. Gudrun De Geyter zag in Designmuseum Den Bosch hoe onze fascinatie voor snelheid zich weerspiegelt in het design van gebruiksvoorwerpen. Een tocht langs gestroomlijnde strijkijzers, typemachines en treinen.

Art Brussels biedt een staalkaart van de hedendaagse kunstwereld. Zowel opkomend talent als gevestigde waarden zijn aanwezig. Daarbovenop is er aandacht voor kunstenaars die in het verleden te weinig waardering kregen. Chantal Pattyn maakt je wegwijs door de beurs, met managing director Nele Verhaeren en Kathleen Weyts van kunstmagazine Hart. Ook kunstenaars Pieter Vermeersch, Ria Verhaeghe, Sharon Van Overmeiren en Bob Bonies schuiven aan tafel.

Gorges Ocloo en Saar-Niragire De Groof brengen in de opera The Golden Stool hulde aan Nana Yaa Asantewaa, een oude Asante-vrouw die ca. 1900 in het huidige Ghana het verzet leidde tegen de Britten. Hilde Staels las Besjes in het bos, het nieuwe boek van schrijfster Margaret Atwood. Barbara De Coninck zag in het Musée Jacquemart-André in Parijs een toptentoonstelling over Renaissance-kunstenaar Giovanni Bellini.

Het stadsfestival Barokke Influencers in Antwerpen legt bloot hoe we nog altijd beïnvloed worden door wat in de 17de eeuw gebeurde. Na de opkomst van het protestantisme zette de katholieke kerk de tegenaanval in. De jezuïeten speelden daarin een centrale rol. De nieuwe tijden sijpelden ook door in kunst en architectuur, met de opkomst van barok. We praten erover met intendant Harold Polis, historicus Pierre Delsaerdt en Hildegard Van de Velde, directeur van het Snijders & Rockoxhuis.

Na enkele jaren in de Nederlandse diplomatie werd Richard Osinga schrijver. In zijn roman Munt beschrijft hij hoe de belangen van Congolezen, Europeanen en Chinezen met elkaar verstrengeld raken in Oost-Congo. Amaryllis Jacobs vestigde haar designgalerie Maniera in een bijzonder pand uit het interbellum. Christophe Vekeman las de memoires van de Tsjechisch-Joodse schrijver Ota Pavel, waarin hij zijn liefde voor het vissen probeert te verklaren.

Schrijfster Ingrid Vander Veken raakte in de ban van Liesje Andriesse, een jonge Joodse vrouw die op het einde van de Tweede Wereldoorlog vermoord werd in Auschwitz. Aan de hand van archiefdocumenten reconstrueert ze haar verhaal. Ons stadslandschap draagt de sporen van het verleden. Architecte Malgorzata Maria Olchowska onderzoekt hoe collectieve herinneringen een rol spelen in de manier waarop we naar onze omgeving kijken, in haar boek en tentoonstelling ‘Wachtkamers voor architectuur’

Trots, het is een emotie die geassocieerd wordt met grote ego’s en opschepperij. Maar filosofe Martha Claeys vindt dat we er met andere ogen naar moeten kijken. Trots kan ook een sleutel zijn tot sociale rechtvaardigheid, betoogt ze in haar boek ‘Trots, de filosofie van een emotie’. De Brits-Keniaanse kunstenares Grace Ndiritu denkt na over het museum van de toekomst in SMAK en FoMu. Daarbij past ze technieken van meditatie en sjamanisme toe in de museumzalen.