Açık Mimarlık

Elektrikli ev teknolojilerinin tarihi, Türkiye'deki modernleşme serüvenine dair bize ne söyler? Elektrikli ev aletleri ile kadınların gündelik hayatları nasıl değişmiştir ve bu teknolojilerle toplumsal cinsiyet rolleri medyada hangi söylemlerle nasıl yeniden üretilmiştir? Kadınlar ev teknolojileriyle bugünkü deneyimlerini nasıl anlatıyorlar? "Türkiye’de Elektrikli Ev Teknolojilerinin Toplumsal Tarihi (1930-2020): Kadınların Gündelik Hayatlarında Modernleşme" başlıklı TÜBİTAK araştırma projesinin ve araştırma kapsamında İdealkent'ten yayımlanan "Bu Ev İşlerini Kim Yapıyor Kuzum? Asrileşmeden Robotlaşmaya Ev ve Kadınlık Tezahürleri" kitabının yazarlar Defne Karaosmanoğlu, Leyla Bektaş Ata ve Bahar Emgin bu programda konuklarımız.

Loading ve Diyarbakır Mimarlar Odası'nın düzenlediği Amed Kent Atölyesi II, "Dirençliliği Yeniden Düşünmek ve Geleceğin Mimarlığı" temasıyla 26 Ocak-5 Şubat tarihleri arasında Diyarbakır'da gerçekleşti. Çalışmada farklı disiplinlerden yürütücüler, dirençliliği farklı perspektifler ve yöntemlerle ele alan atölye çalışmaları yürüttüler. Bu atölyelerden Audio-Amed, ses mecrasına odaklandı; katılımcılar Diyarbakır'ın dirençlilik pratiklerini ve mekanın hafızasını arşivleyen ses parçaları ürettiler. Atölye katılımcıları Ümit Bozkurt, Gülistan Demir, Mehmet Demir, Damla Kıraç, Ayşegül Akgün, Rengin Doğan, Şahide Yaşar, Zehra Üğüten'in ürettiği ses parçalarını bu programda paylaşıyoruz.

Haliç ve tersanelerinin bir üretim mekanı ve endüstriyel miras olarak toplumsal bellekteki yerini inceleyen, tanıklıkları bir araya getiren Yaşayan Üreten Dönüşen Haliç belgeselini hazırlayan ekipten Gül Köksal ve Ekin Sarıca ile konuşuyoruz.

Herkes İçin Mimarlık ekibinin yürüttüğü aylık köşede bu ay, Emre Gündoğdu'nun konukları İdealist İç Mimarlık Derneği'nden Aynur Yılmaz ve Erhan Sağır. Derneğin amacını ve kuruluşunu, güncel çalışmalarından meslek okulları ve deprem farkındalığı konusunda yaptıkları işleri konuşuyoruz.

6 Şubat depremlerinin birinci yılında, depremden etkilenen 11 ilden Diyarbakır'dayız. Diyarbakır Mimarlar Odası'ndan mimarlar Herdem Doğrul ve Sevdet Acar ile kentteki durumu, geçici barınma alanlarını, planlanan yeni yerleşimleri, depremzedelerin mevcut yaşam koşullarını konuşuyoruz.

Arketon Yayınları Genel Yayın Yönetmeni Aykut Köksal ile söyleşimizin devamında 2023 yılında Türkçe'ye kazandırdıkları mimarlık kitaplarından Rudolf Arnheim'ın Mimari Biçimin Dinamikleri'ni ve Jacques Derrida'nın mimarlık üzerine yazılarıyla söyleşilerini içeren Mimarlık ve Dekonstrüksiyon'u konuşuyoruz. Ayrıca yeni yıldaki yayın programlarından söz ediyoruz.

Mimarlık ve kent kuramlarının temel metinlerini Türkçe'de yayımlamayı amaçlayan Arketon Yayınları'nın genel yayın yönetmeni Aykut Köksal ile, geçtiğimiz yıl yayımladıkları kitaplar üzerine iki programlık bir söyleşi gerçekleştiriyoruz. Bu ilk bölümümüzde El Lisitzki'nin Rusya'da Konstrüktivist Mimarlık, Henry-Russell Hitchcock ve Philip Johnson'ın Uluslararası Üslup, Adolf Behne'nin Modern İşlevsel Yapı kitaplarını konuşuyoruz; üçü de 1920'li yılların mimarlığını farklı perspektiflerden tartışıyor.

Mimarlığın alışıldık "yapma" refleksinin karşısında "yapmamak", bugünün toplumsal, ekolojik ve ekonomik bağlamlarında nasıl bir etik pozisyon teşkil eder? Yapmamak, mimarlık pratiğinde yeni olasılıklar açar mı, nasıl? Herkes İçin Mimarlık'ın aylık köşesinde Dilara Atalay, Emre Gündoğdu, İdil Bayar, Merve Gül Özokcu, yapmamak üzerine tartışıyor.

19. yüzyıldan itibaren posta, telgraf, radyo gibi iletişim teknolojilerindeki gelişmeler gündelik yaşamı, kamusal alanı ve mekan algısını nasıl dönüştürdü? Konuğumuz Loughborough Üniversitesi'nden Dr. Burçe Çelik ile bu sorular üzerine konuşuyoruz. Çelik'in Communications in Turkey and the Ottoman Empire: A Critical History kitabı 2023 yılında Illinois University Press'ten yayımlandı.

TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul şubesi yönetim kurulu başkanı Pelin Pınar Giritlioğlu ile bu programda yeni yılı deprem ve kentsel dönüşüm özelinde konuşuyoruz. 6 Şubat depremleri sonrasında afet bölgesi kentleri hızla yeniden inşa edilirken tartışmalar neler, yılın son günlerinde kentsel dönüşüme dair yasal değişiklikler yapılmasıyla nasıl yeni sorular ortaya çıktı, büyük bir depremin beklendiği İstanbul'da yerel seçimler öncesinde durum ne?